การรักษา HIV ด้วยการใช้ยา ARV
ARV ( Antiretroviral) หรือ ยาต้านไวรัสเอชไอวี เพื่อป้องกันการดำเนินไปของโรคและป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อไวรัสไปสู่ผู้อื่น ผู้ป่วยจะได้รับยาต้านไวรัสเอชไอวีอย่างน้อย 3 ชนิด รับประทานยาตรงเวลาทุกวันอย่างต่อเนื่องไปตลอดชีวิต เพื่อยับยั้งการแบ่งตัวเพิ่มจำนวนของไวรัสและเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกัน เพื่อป้องกันไม่ให้เข้าสู่ระยะเอดส์
ยา ARV จะแบ่งออกตามกลไกการทำงาน ดังนี้
- Nucleoside reverse transcriptase inhibitors ยาชนิดนี้จะยับยั้งเอนไซม์ ที่ชื่อ Reverse Transcriptase ซึ่งเป็นเอนไซม์สำคัญที่เอดส์ใช้ในการเพิ่มจำนวนเชื้อ
- Non-nucleoside reverse transcriptase inhibitors ยาชนิดนี้ก็ยับยั้ง เอนไซม์ Reverse Transcriptase เช่นเดียว
- Protease inhibitors ยาชนิดนี้จะยับยั้ง เอนไซม์ชื่อ Protease ซึ่งเอดส์จำเป็นต้องใช้ในการประกอบเชื้อไวรัส
- Integrase inhibitors ยาชนิดนี้จะยับยั้ง เอนไซม์ชื่อ Integrase ซึ่งเอดส์จะใช้ในการรวมวัสดุพันธุกรรมของเอดส์เข้ากับเซลล์มนุษย์
- Entry inhibitors ยาชนิดนี้จะป้องกันเชื้อไวรัสเข้าไปยังเซลล์ในร่างกาย ทำให้เชื้อไม่สามารถรวมโปรตีนเพื่อสร้างเซลล์ใหม่ได้
ข้อควรปฏิบัติเกี่ยวกับการใช้ยา ARV
- ทานยาให้ตรงเวลา
- ปฏิบัติตามคำแนะนำที่ได้รับจากแพทย์ผู้ดูแลอย่างเคร่งครัด
- หลีกเลี่ยงรับประทานยากับแอลกอฮอล์และยาอื่นๆ บางชนิดของยา ARV อาจมีปฏิกิริยากับแอลกอฮอล์หรือยาอื่นๆ
- แจ้งให้แพทย์ทราบทันทีเมื่อมีอาการหรือผลข้างเคียงของยา
- ไปตามแพทย์นัดทุกครั้งเพื่อติดตามอาการ
- ไม่แบ่งปันยาให้กับผู้อื่น เนื่องจากแพทย์จ่ายยาเเต่ละคนไม่เหมือนกัน
ผลข้างเคียงของยา ARV
หลังจากการใช้ยาต้าน (ARV) อาจเกิดผลข้างเคียงต่าง ๆ ที่ผู้ใช้ยาสามารถสังเกตเห็นได้ โดยอาการที่พบได้บ่อย คือ
- อาจมีอาการคลื่นไส้
- อาเจียน
- ท้องเสีย
- อาการท้องผูกหรือท้องเรียว
อาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นในช่วงแรกหลังจากเริ่มใช้ยาต้าน (ARV) และจะหายเองภายใน 1 – 2 สัปดาห์ หากมีอาการมากกว่านั้นควรรีบพบแพทย์เพื่อเปลี่ยนสูตรยา
ประโยชน์ของการใช้ยา ARV
- การยับยั้งเชื้อไวรัส: ยา ARV ทำงานโดยการยับยั้งกระบวนการทำซ้ำของเชื้อไวรัสเอชไอวี ลดภาระเชื้อไวรัสในร่างกาย ช่วยควบคุมการก้าวหน้าของโรคและป้องกันความเสียหายต่อระบบภูมิคุ้มกัน
- การฟื้นฟูการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน: ยา ARV ช่วยฟื้นฟูและรักษาความสามารถในการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันสามารถต่อสู้กับการติดเชื้อและโรคต่างๆได้ดีขึ้น
- การลดความเสี่ยงของการแพร่เชื้อ: เมื่อใช้ยา ARV อย่างต่อเนื่องและตามคำสั่งของแพทย์ ยาช่วยลดปริมาณเชื้อไวรัสเอชไอวีในร่างกาย ลดความเสี่ยงในการแพร่เชื้อไวรัสให้กับผู้อื่นผ่านทางเพศหรือการแบ่งใช้เข็มฉีด
อ่านบทความที่น่าสนใจเพิ่มเติม
การใช้ยาต้าน (ARV) จะส่งผลดีมากในการรักษาของผู้ที่ติดเชื้อ HIV แต่ก็ยังไม่สามารถเป็นการรักษาหายขาดได้ ซึ่งผู้ป่วยจะต้องรับประทานยาอย่างมีวินัย ให้ตรงเวลาและปฎิบัติตามคำสั่งของแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อการรักษาที่มีประสิทธิภาพ
